Neuralink: Μπορεί η τεχνολογία του εγκεφάλου του Μασκ να αλλάξει τον κόσμο;

Ο Έλον Μασκ δεν είναι ξένος στους τολμηρούς ισχυρισμούς - από τα σχέδιά του να αποικίσει τον Άρη μέχρι τα όνειρά του να δημιουργήσει συγκοινωνιακές συνδέσεις κάτω από τις μεγαλύτερες πόλεις μας. Αυτή την εβδομάδα, ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου είπε ότι η εταιρία του, η Neuralink, εμφύτευσε με επιτυχία το πρώτο του ασύρματο τσιπ εγκεφάλου σε άνθρωπο.

Έχει δίκιο όταν λέει ότι αυτή η τεχνολογία θα μπορούσε - μακροπρόθεσμα - να σώσει την ίδια την ανθρώπινη φυλή;

Το να κολλάμε ηλεκτρόδια στον εγκεφαλικό ιστό δεν είναι κάτι καινούργιο.

Στις δεκαετίες του 1960 και του 1970 χρησιμοποιήθηκε ηλεκτρική διέγερση για να προκαλέσει ή να καταστείλει την επιθετική συμπεριφορά στις γάτες. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, οι πίθηκοι εκπαιδεύονταν να μετακινούν τον κέρσορα γύρω από μια οθόνη υπολογιστή χρησιμοποιώντας μόνο τις σκέψεις τους.

«Δεν είναι κάτι νέο, αλλά η εμφυτεύσιμη τεχνολογία χρειάζεται πολύ χρόνο για να ωριμάσει και να φτάσει σε ένα στάδιο όπου οι εταιρείες έχουν όλα τα κομμάτια του παζλ και μπορούν πραγματικά να αρχίσουν να τα συνδυάζουν», λέει η Anne Vanhoestenberghe, καθηγήτρια ενεργών εμφυτεύσιμων ιατρικών συσκευών. στο King's College του Λονδίνου.

Η Neuralink είναι μία από τον αυξανόμενο αριθμό εταιρειών και πανεπιστημιακών τμημάτων που προσπαθούν να βελτιώσουν και τελικά να εμπορευματοποιήσουν αυτήν την τεχνολογία. Το επίκεντρο, τουλάχιστον για αρχή, είναι η παράλυση και η θεραπεία πολύπλοκων νευρολογικών καταστάσεων.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος φιλοξενεί περίπου 86 δισεκατομμύρια νευρώνες, νευρικά κύτταρα που συνδέονται μεταξύ τους με συνάψεις. Κάθε φορά που θέλουμε να κινηθούμε, να αισθανθούμε ή να σκεφτούμε, μια μικροσκοπική ηλεκτρική ώθηση δημιουργείται και στέλνεται απίστευτα γρήγορα από τον έναν νευρώνα στον άλλο.

Οι επιστήμονες έχουν αναπτύξει συσκευές που μπορούν να ανιχνεύσουν ορισμένα από αυτά τα σήματα - είτε χρησιμοποιώντας ένα μη επεμβατικό καπάκι που τοποθετείται στο κεφάλι είτε σύρματα εμφυτευμένα στον ίδιο τον εγκέφαλο.

Η τεχνολογία - γνωστή ως διεπαφή εγκεφάλου-υπολογιστή (brain-computer interface-BCI) - είναι όπου φαίνεται να κατευθύνονται πολλά εκατομμύρια δολάρια ερευνητικής χρηματοδότησης αυτή τη στιγμή.

Το τσιπ της Neuralink, περίπου στο μέγεθος ενός νομίσματος, εισάγεται στο κρανίο, με μικροσκοπικά καλώδια που μπορούν να διαβάσουν τη δραστηριότητα των νευρώνων και να μεταδώσουν ένα ασύρματο σήμα σε μια μονάδα λήψης. Η εταιρεία μετά από δοκιμές ισχυρίστηκε ότι οι πίθηκοι μπορούν να παίξουν μια βασική έκδοση του βιντεοπαιχνιδιού Pong.

Έλαβε έγκριση από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ για δοκιμές σε ανθρώπους τον Μάιο του 2023.

Τώρα γνωρίζουμε ότι ο πρώτος ασθενής έχει λάβει το εμφύτευμά του - αλλά οι λεπτομέρειες είναι λεπτές προς το παρών. Ο Μασκ είπε μόνο ότι το άτομο «αναρρώνει καλά» και τα αρχικά αποτελέσματα δείχνουν «υποσχόμενη ανίχνευση ακίδας νευρώνων».

Μπορεί να ακούγονται όλα σαν επιστημονική φαντασία, αλλά κατά κάποιο τρόπο η Neuralink παίζει σε τέτοιο επίπεδο.

Ένας από τους κύριους ανταγωνιστές της, μια start-up που ονομάζεται Synchron που υποστηρίζεται από χρηματοδότηση από εταιρείες επενδύσεων που ελέγχονται από τον Bill Gates και τον Jeff Bezos, έχει ήδη εμφυτεύσει τη συσκευή που μοιάζει με stent σε 10 ασθενείς.

Τον Δεκέμβριο του 2021, ο Philip O'Keefe, ένας 62χρονος Αυστραλός που ζει με μια μορφή ασθένειας του κινητικού νευρώνα, συνέθεσε το πρώτο tweet χρησιμοποιώντας μόνο τις σκέψεις του για να ελέγξει έναν δρομέα.

Και ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Λωζάνης στην Ελβετία έχουν δείξει ότι είναι δυνατό για έναν παράλυτο να περπατήσει ξανά εμφυτεύοντας πολλαπλές συσκευές για να παρακάμψει τη ζημιά που προκλήθηκε από ένα ατύχημα που είχε με το ποδήλατο του.

Σε μια ερευνητική εργασία που δημοσιεύθηκε φέτος, έδειξαν ότι ένα σήμα θα μπορούσε να εκπέμπεται από μια συσκευή στον εγκέφαλό του σε μια δεύτερη συσκευή που εμφυτεύτηκε στη βάση της σπονδυλικής στήλης του, η οποία θα μπορούσε στη συνέχεια να ενεργοποιήσει τα άκρα του να κινηθούν.

Μερικοί άνθρωποι που ζουν με τραυματισμούς στη σπονδυλική στήλη είναι δύσπιστοι σχετικά με το ξαφνικό ενδιαφέρον για αυτό το νέο είδος τεχνολογίας.

«Αυτές οι ανακαλύψεις ανακοινώνονται ξανά και ξανά και δεν φαίνεται να προχωρούν περαιτέρω», λέει ο Glyn Hayes, ο οποίος έμεινε παράλυτος σε ατύχημα με μοτοσικλέτα το 2017 και τώρα είναι υπεύθυνος για τις δημόσιες υποθέσεις για την Ένωση Σπονδυλικών Κακώσεων.

"Αν μπορούσα να έχω κάτι πίσω, δεν θα ήταν η ικανότητα να περπατάω. Θα έβαζα περισσότερα χρήματα σε έναν τρόπο αφαίρεσης του νευρικού πόνου, για παράδειγμα, ή τρόπους βελτίωσης του εντέρου, της ουροδόχου κύστης και της σεξουαλικής λειτουργίας."

Αλλά για τον Elon Musk, η «λύση» των κακώσεων του εγκεφάλου και της σπονδυλικής στήλης είναι μόνο το πρώτο βήμα για την Neuralink.

Ο μακροπρόθεσμος στόχος είναι η «συμβίωση ανθρώπου/τεχνητής νοημοσύνης», κάτι που περιγράφει ως «σημαντικό σε επίπεδο είδους».

Το πραγματικό κόλπο θα είναι η ανάπτυξη ενός συστήματος που θα μπορεί να ερμηνεύει ή να μεταφράζει τα σήματα που προέρχονται από τον εγκέφαλο με πολύ μεγαλύτερο επίπεδο ακρίβειας. Εάν και όταν συμβεί αυτό, οι άνθρωποι μπορεί να είναι σε θέση να επικοινωνούν με υπολογιστές και άλλες ηλεκτρονικές συσκευές με τρόπο που είναι δύσκολο να κατανοηθεί σήμερα.

Φανταστείτε ότι μπορείτε να παραγγείλετε ένα φαγητό σε πακέτο με τις σκέψεις σας, ή να κάνετε αναζήτηση στο διαδίκτυο ή να μεταφράσετε μια γλώσσα σε μια άλλη αμέσως στο μυαλό σας, μόνο και μόνο με το να το σκεφτείτε.

Ο ίδιος ο Musk έχει ήδη μιλήσει για ένα μέλλον όπου η συσκευή του θα μπορούσε να επιτρέπει στους ανθρώπους να επικοινωνούν με ένα τηλέφωνο ή έναν υπολογιστή «γρηγορότερα από έναν δακτυλογράφο ταχύτητας ή έναν δημοπρατιστή».

Στο παρελθόν, έχει πει ακόμη ότι η αποθήκευση και η αναπαραγωγή αναμνήσεων μπορεί να είναι δυνατή, αν και αναγνώρισε ότι "αυτό ακούγεται όλο και περισσότερο σαν επεισόδιο Black Mirror".

Άλλοι είναι πιο επιφυλακτικοί: «Αυτή τη στιγμή, δυσκολεύομαι να δω μια εφαρμογή από την οποία θα επωφεληθεί ένας καταναλωτής, όπου θα έπαιρνε τον κίνδυνο επεμβατικής χειρουργικής.», λέει ο καθηγητής Vanhoestenberghe.

«Πρέπει να αναρωτηθείτε, θα διακινδυνεύατε να χειρουργηθείτε στον εγκέφαλο για να μπορέσετε να παραγγείλετε μια πίτσα στο τηλέφωνό σας;»

Αντίθετα, πιστεύει ότι οι πρώτες χρήσεις της μαζικής αγοράς μπορεί να είναι η τόνωση του εγκεφάλου για την αντιμετώπιση προβλημάτων όπως η ανθεκτική στη θεραπεία κατάθλιψη, η άνοια, ακόμη και ορισμένες διαταραχές ύπνου, αν και τα οφέλη δεν είναι καθόλου βέβαια και η έρευνα βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο.

Ο Δρ Dean Burnett, επίτιμος ερευνητής στη σχολή ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ, λέει επίσης ότι υπάρχουν τεράστια πρακτικά εμπόδια για να γίνει η Neuralink ένα βασικό καταναλωτικό προϊόν.

"Ο εγκέφαλος του καθενός είναι διαφορετικός. Δεν μπορείς να έχεις μόνο ένα τσιπ που να ταιριάζει σε όλους και να κάνει ακριβώς το ίδιο πράγμα. Πρέπει να είναι μια πολύ σχολαστική διαδικασία", λέει.

"Η τεχνολογία προχωρά, οπότε πρέπει να παίρνετε ένα νέο τσιπ κάθε πέντε χρόνια; Θα ήταν σαν να είχατε ένα παλιό Nokia στο κεφάλι σας, που ήταν διασκεδαστικό εκείνη την εποχή και τώρα δεν είναι πραγματικά πολύ χρήσιμο;"

Ένα πράγμα στο οποίο συμφωνεί σχεδόν κάθε ειδικός στον τομέα είναι ότι αυτού του είδους η τεχνολογία απέχει, στην καλύτερη περίπτωση, δεκαετίες από την χειρουργική του εγκεφάλου.

Ο Elon Musk, επίσης, έχει προτείνει ότι ο απώτερος στόχος δεν είναι να επιταχύνετε την παραγγελία σας σε πακέτο, αλλά να προστατεύσετε καλύτερα την ανθρωπότητα από τους κινδύνους της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI), κάτι που είχε περιγράψει στο παρελθόν ως «υπαρξιακή απειλή».

Συνδυάζοντας καλύτερα τον ανθρώπινο εγκέφαλο και τον εγκέφαλο του υπολογιστή, είναι λιγότερο πιθανό να «μείνουμε πίσω» ως είδος, υποστηρίζει: «Με μεγάλο εύρος ζώνης, διεπαφή εγκεφάλου-μηχανής, μπορούμε πραγματικά να πάμε μαζί για τη βόλτα».

Αρθρο των Jim Reed and Joe McFadden για το BBC News