Η Τουρκία αποχώρησε από την Συνθήκη για τις Συμβατικές Ένοπλες Δυνάμεις στην Ευρώπη

Η Άγκυρα αποχώρησε τη συμμετοχή της στο βασικό ευρωπαϊκό σύμφωνο ελέγχου των όπλων που είχε ως στόχο να αποτρέψει την εμφάνιση νέων συγκρούσεων στην ήπειρο μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

Σύμφωνα με το διάταγμα που υπέγραψε ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και δημοσιεύτηκε την Παρασκευή 5 Απριλίου, η Τουρκία θα σταματήσει την εφαρμογή της Συνθήκης για τις Συμβατικές Ένοπλες Δυνάμεις στην Ευρώπη (Conventional Armed Forces in Europe-CFE) στις 8 Απριλίου.

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Οντσου Κεσελί είπε ότι «δεν υπάρχει δυνατότητα να συνεχιστεί η ουσιαστική εφαρμογή της συνθήκης» από τότε που η Ρωσία αποχώρησε από τη συμφωνία τον Νοέμβριο.

Το αρχικό CFE υπογράφηκε το 1990 από το ΝΑΤΟ και τη Σοβιετική Ένωση. Ο κύριος στόχος του ήταν να περιορίσει τον αριθμό των αρμάτων μάχης, των τεθωρακισμένων οχημάτων μάχης, του πυροβολικού και των αεροσκαφών που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν και οι δύο πλευρές μεταξύ της ακτής του Ατλαντικού και των βουνών των Ουραλίων. Η συμφωνία τροποποιήθηκε αργότερα για να αντικατοπτρίζει τη διάλυση του σοβιετικού μπλοκ και την επέκταση του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά στα τέλη της δεκαετίας του 1990.

Τα μέλη του ΝΑΤΟ αρνήθηκαν να επικυρώσουν την προσαρμοσμένη έκδοση της CFE, η οποία τελικά οδήγησε στην αναστολή της το 2007 από τη Ρωσία. Η Μόσχα ανέφερε επίσης τα σχέδια της Ουάσιγκτον να τοποθετήσει αντιαεροπορικούς πυραύλους στην Ευρώπη ως έναν από τους λόγους για την κατάρρευση του συμφώνου.

Η Ρωσία αποχώρησε εντελώς από το CFE τον Νοέμβριο του 2023, υποστηρίζοντας ότι η κάποτε πολλά υποσχόμενη συμφωνία είχε καταστεί άσκοπη λόγω της στρατιωτικής υποστήριξης της Δύσης στην Ουκρανία, των αντιρωσικών κυρώσεων και άλλων «εχθρικών πολιτικών». Οι ΗΠΑ ανέστειλαν τη δική τους συμμετοχή στο CFE μετά την αποχώρηση της Ρωσίας.

Το CFE δεν είναι το μόνο ορόσημο σύμφωνο ελέγχου των όπλων που έχει καταρρεύσει λόγω των σημερινών εντάσεων μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ. Το 2019, οι ΗΠΑ αποχώρησαν από τη Συνθήκη INF του 1987, η οποία περιόριζε τον αριθμό των αμερικανικών και ρωσικών πυρηνικών πυραύλων μεσαίου βεληνεκούς από το έδαφος. Η Μόσχα αποχώρησε από τη συμφωνία πέρυσι. Η συνθήκη κατέρρευσε καθώς και οι δύο χώρες αλληλοκατηγορούνταν ότι την παραβίαζαν κρυφά.

Το 2020, οι ΗΠΑ αποχώρησαν από τη Συνθήκη για τους Ανοικτούς Ουρανούς, η οποία επέτρεπε πτήσεις αμοιβαίας επιτήρησης σε ολόκληρη την επικράτεια των συμμετεχόντων. Η Ρωσία ακολούθησε το παράδειγμά της, εγκαταλείποντας τη συμφωνία ένα χρόνο αργότερα.